Լուսատու

Լուսատու

«Լուսատու»ն նոր սիւնակ մըն, որ յատկացուած է գիտական լուրերու եւ նորարարութիւներու: Այս սիւնակով, մասնաւորաբար մեր երիտասարդներուն հետ, կը սկսինք ուղեւորութիւն մը դէպի ընդհանրապէս արհեստագիտութեան (նաեւ զինուորական), արուեստական իմաստութեան (AI), համացանցի, բժշկագիտութեան եւ հանրային առողջապահութեան անընդհատ զարգացող տարբեր ոլորտները: Այս սիւնակին կրնան իրենց մասնակցութիւնը բոլոր փափաքողները՝ նորարարութիւններու մասին գրելով [email protected] հասցէին:

April 17, 2024

Լէյզըրները կրնան մերկացնել գերձայնային հրթիռին արտաքին ծածկոյթը` զայն դարձնելով աւելի հակամէտ գերտաքացումի եւ թռիչքի ընթացքին քայքայուելու:

April 11, 2024

TAP-ի հիմնական նպատակն է խթանել Հայաստանի ժողովրդավարական եւ տնտեսական զարգացումը միջազգային գետնի վրայ:

April 3, 2024

Պարզ սահմանումով «ալկորիթմ»ը «քայլ առ քայլ ընթացակարգ» մըն է կամ «հրահանգներու հաւաքածոյ» մը, որուն կը հետեւի համակարգիչը:

April 2, 2024

Microsoft տրամադիր է ֆինանսաւորելու աշխարհի ամենէն ծախսալից «տուեալներու կեդրոն»ի մը (data center) ստեղծման ծրագիրը:

March 31, 2024

Չինացի գիտնականներ վերջերս յայտարարեցին, որ ստեղծած են աշխարհի ամենէն արդիւնաւէտ արուեստական բանականութեան (AI) ծառայող մանրաչիփերը (microchips):

March 28, 2024

Ըստ Պանսելի, բուժական պատուաստները այսօր իրական յոյս կը ներշնչեն քաղցկեղային ուռերու դարմանումին՝ իբրեւ ախտամերժ դեղամիջոցներու նոր սերունդ:

March 22, 2024

21 Մարտին, Մասաչուսէցի MGH հիւանդանոցը հրապարակեց ծինայնօրէն խմբագրուած խոզի երիկամունքի առաջին եւ աննախընթաց փոխպատուաստումի յաջող գործողութեան լուրը:

March 10, 2024

Փորձարկումները ցոյց կու տան, որ գնդացիրներով զինուած ռոպոթ-շուները կրնան մրցիլ մարդկային դիպուկահարութեան հետ՝ քաղաքային պատերազմի միջավայրին մէջ:

February 24, 2024

Վերջին տարիներուն զգալի քայլեր առնուած են արեգակնային մեր դրութեան մէջ բացայայտելու այլմոլորակային (aliens) կեանքի գոյութիւնը:

February 19, 2024

Գիտնականները ստեղծած են քաղցկեղի դէմ պայքարող խոստմնալից նոր դեղ մը՝ կառավարելով քալսիումի մակարդակը բջիջներուն մէջ, որ շատ հաւանաբար կրնայ «հակաուռուցքային» բաղադրութեան բանալին ըլլալ:

February 14, 2024

Վերջերս, Հուսամի տրուած է «Կազայի Նիւթոն» անուանումը, որովհետեւ ան յաջողած է լուսաւորել Ռաֆահի մէջ տեղահանուածներու վրանները` օգտագործելով ամենէն տարրական գործիքները եւ հովէն ստացուած ուժանիւթը:

February 8, 2024

Այս գերարդիական կառոյցը իր կարողութիւններով կ'ապահովէ Հայաստանի մէջ տուեալներու կառավարման եւ ամպային (cloud) ծառայութիւններու հիմնական մասը:

February 5, 2024

Ռուս Օլեկ Քոնոնենքո, Կիրակի, 4 Փետրուարին, ամենէն երկար անջրպետ մնացող աստղանաւորդի նոր մրցանիշ մը հաստատեց՝ աւելի քան 878 օր կամ գրեթէ երկուքուկէս տարի պարբերաբար հոն անցնելէ ետք:

February 3, 2024

Զգայակները, որոնք կը ղեկավարուին շնչառական ներծծիչներու միջոցով, կրնան ճանչնալ թոքերու քաղցկեղին առնչուած սպիտակուցները: Այս նանոմասնիկները` պատուած «թղթակից» նիւթով մը, կը ներգործեն քաղցկեղային ներխմորներու (enzymes) հետ` կուտակուելով մեզին մէջ:

January 30, 2024

Օղակներուն վրայ զետեղուած են 64 օթեակներ, որոնք իւրաքանչիւրը կրնան ընդունիլ 20-25 հոգի, այլ խօսքով, 1400 հոգի միաժամանակ կրնայ անիւին շուրջ դառնալ՝ գրեթէ կրկնապատիկը Լոնտոնի կոթողային «Լոնտոնի աչք»ին:

January 25, 2024

Հետազօտողները ձեւակերպած եւ վաւերացուցած են մեքենայական ուսուցման (բազմաթիւ ալկորիթմներ մէկտեղող software մը կամ program մը) մեթոտ մը, որուն ճամբով անոնք կրնան կանուխէն յայտնաբերել քաղցկեղը:

January 24, 2024

MIT համալսարանի գիտնականներուն կողմէ կատարուած ուսումնասիրութիւն մը կը բացայայտէ թէ ձեր խելախօսին (smartphone) միջոցով ձեզ լրտեսուելու հաւանականութիւնը շատ բարձր է, կապուած ձեր խելախօսի շրջակայ լոյսի զգայակներուն (sensor):

January 17, 2024

Այս առաջին անգամն է, երբ չինացի զինուորականներ կը հաստատեն զինուորական AI արհեստագիտութեան օգտագործումը: Սունի խումբը իր հետազօտական տեղեկագրին մէջ որեւէ յստակ տեղեկութիւն չի փոխանցեր երկու համակարգերուն միջեւ կապին մասին:

January 15, 2024

Ամերիկեան Astrobotic Technology ընկերութեան պատկանող Peregrine տիեզերանաւը, որ իբրեւ առաջին անհատական նախաձեռնութիւն, յատուկ առաքելութեամբ մը ճամբայ ելած էր Լուսնի վրայ էջք կատարելու:

January 11, 2024

Գիտական այս նոր նուաճումը գեղեցիկ նոր օդանաւի մը ստեղծումը չէ, այլ յեղափոխական քայլ մը գերձայնային թռիչքը իրականութիւն դարձնելու բոլորին եւ ոչ միայն՝ պատերազմական օդանաւերուն:

January 9, 2024

9-12 Յունուարին Լաս Վեկասի մէջ տեղի կ'ունենայ Սպառողական Ելեկտրոնիք Ապրանքներու 2024 տարուան (CES 2024) ցուցահանդէսը, ուր հիմնականօրէն կը ներկայացուին արուեստական իմաստութեամբ (AI - ԱԻ) բանող առտնին ու անհատական գործածութեան յատկացուած նորարութութիւններ: