Հասարակութեան մը համար ամէնէն վտանգաւորը ոչ թէ տնտեսական կամ զինուորական հարցերն են (անոնք հետեւանքներ են), այլ ընդհանրապէս հարցերուն նայելու միակողմանիութիւնը:
Հայ իրականութեան բնորոշ ամէնէն յայտնի արտայայտութիւններէն մէկը (եւ ոչ միայն հայ, բայց հայերու մօտ աւելի շեշտուած) անցեալի գովերգութիւնն է ու անցեալի գունազարդումը: Հաւանաբար շատերուն ծանօթ է «առաջ աւելի լաւ էր» արտայայտութիւնը, որ զուգահեռ կ'ընթանայ անցեալի որոշ ժամանակաշրջան մը իտէալականացնելու մղումին:
Արդեօք իսկապէս արուեստական իմաստութիւնը կը գերազանցէ՞ մարդկային իմաստութիւնն ու կարողութիւնը, թէ՝ պարզապէս չափազանցուած են մտահոգութիւնները ու կը խափանեն անոր առաւելութիւնները։
«Բազմագոյակցութենէ անհետացու՞մ. Հեռանկարներ եւ մարտահրաւէրներ Միջին Արեւելքի քրիստոնեաներուն համար» գիրքը արժէքաւոր աղբիւր մը կը հանդիսանայ համալսարանական ուսանողներու, գիտաշխատողներու, մտաւորականներու, քաղաքականութիւն մշակողներու եւ բոլոր անոնց համար, որոնք հետաքրքրուած են տարածաշրջանի քրիստոնեայ համայնքներու պատմութեամբ, քաղաքականութեամբ եւ ապագայով:
Ազրպէյճանցիներուն կողմէ վերջերս անհիմն փորձ կը կատարուի իւրացնելու տարածաշրջանին քանի մը հազարամեայ պատմութիւնը: Անոնք նաեւ փորձ կը կատարեն սեփականացնելու Աղուանք (Ալպանիա) անունը եւ զայն կը փորձեն «թարգմանել» որպէս Ազրպէյճան:
Այսօր հայ դեռահասները Superman-ի եւ այլ super-ներու մասին տասնեակ անգամներ աւելի շատ բան գիտեն, քան Սասունցի Դաւիթի:
Ի՞նչ նկատի ունինք աւանդական հայ ըսելով: Ո՞ր տարածաշրջանը եւ ժամանակաշրջանը կը համապատասխանէ աւանդական հայու կերպարին: Սա շատ կարեւոր է հասկնալը, քանի որ վտանգ կայ աւանդական հայ ըսելով ձեւաւորել ինչ-որ կաղապարուած ու կեղծ կերպար: