....արդեօք մենք իբրեւ հայ ժողովուրդը ի՛նչպիսի մտածելաձեւ ունինք:
Ներկայացուած մտածելաձեւերը նկատի ունենալով, կարելի է գաղափար մը կազմել, թէ ինչպի՛սի մտածելաձեւեր օգտակար են մարդոց կեանքին համար եւ որոնք վատ ձեւով կ՛ազդեն անոնց կեանքի ընթացքին վրայ:
Արհեստագիտական եւ մասնագիտական գիտելիքներու կողքին, կարեւոր է նաեւ անհատի մը առարկայական եւ սիսթեմաթիք՝ համակարգային ձեւով մտածելու կարողութիւնը որոշումներու կայացման ու խնդիրներու լուծման գործընթացներուն մէջ, եւ այս է քննական միտքին էութիւնը:
Փորձենք գնահատել մանուկներուն պարտաճանաչութիւնը, ինքնամղումը, յարատեւութիւնը, հաստատակամութիւնը, ջանքը, աշխատանքը, կեդրոնացումը... որպէսզի անոնք հասնին աւելի կայուն արդիւնքներու:
Հմտութիւններու ծանօթանալը եւ զանոնք ձեռք ձգելը աշակերտներուն արդար իրաւունքներն են եւ իբրեւ այդպիսին՝ անոնք պէտք է դառնան դպրոցական համակարգին անբաժան մասը:
Նախքան մեթոտի մը ընտրութիւնը, հաւանաբար աւելի ճիշդ կ’ըլլայ, երբ դպրոց մը ունենայ իր կրթական փիլիսոփայութիւնը եւ ճշդէ իր առաքելութիւնը... որոնց հիման վրայ հաւանաբար աւելի դիւրին կ’ըլլայ այլ բաներ ճշդելը:
Մեր մտածումներուն՝ շարունակական ձեւով ուշադրութիւն դարձնելը լաւագոյն ձեւերէն մէկն է բարելաւելու համար մեր քննական միտքը: