Սինեմա եւ Թատրոն

Նիւթը արդէն ինքզինք կը պարտադրէր. Բոլորիս առնչուող՝ հայ ընտանիք, օտարութիւն, սէր եւ սեռ, դաւաճանութիւն, ծանր հիւանդութիւն: Այս բոլորը լեզուական պարզ ու բնական ձեւով:

Ֆիլմին հերոսներուն կողքին, կար նաեւ հերոս տող մը, զոր Նազիկ կը պատասխանէ իր մարզական կարողութեան վրայ հաւատք չունեցով ամուսինի հարցումին. «կը կարծե՞ս որ պիտի յաղթես»` «ՊԻՏԻ ՓՈՐՁԵՄ»:

Զատիկը կրօնական տօն մըն է։ Քրիստոնեաներուն համար շատ կարեւոր օր մըն է. ան կը նշէ Յիսուսի յարութիւնը։ Որքան ալ փորձուի նիւթը շեղել դէպի հաւկթախաղ կամ նապաստակի կերպարով որեւէ նիւթ, Զատիկը չունի Ծնունդի/կաղանդի ազդեցութիւնը...

28 փետրուար 2025-ին, թատերախումբիս նոր գործի փորձի ընթացքին էր երբ լուռը ստացանք՝ «Եուսուֆը գնա՛ց»: Եուսուֆը գնաց բայց legend-ը մնաց:

Ժամանակացոյցը խիտ ձեւով ծրագրուած ըլլալուն եւ բարդ տեքորի պատրաստութեան ուշացումին հետեւանքով, փորձերը ե՞րբ կատարուեցան, «նոր բեմի վրայ, նոր տեքորով»:

Խումբը հասաւ սրահ, զարմացած ու զմայլած: Հինգ տարի առաջ, երբ այս ներկայացումը նոր պատրաստուեցաւ, տեքորի շինութիւնը տեւած էր մէկ ամիս, ապշած մնացին:

Կիրակի էր, կէսօրէ վերջ: Բարձրացանք թատերասրահի շէնքին տանիքը, ուր կայ թատերախումբին մթերանոցն ու այս առիթին յատկացուած աշխատանոցը:

2025-ի օսքարներու ամենէն շատ թեկնածութիւն ունեցող մրցակից ֆիլմերն են՝ Emilia Pérez, 13 թեկնածութիւններով, The Brutalist` 10 եւ Wicked` դարձեալ 10:

Indie film-ի բեմադրիչ կը սեպուի Գահիրէ ծնած, գանատահայ Ատոմ Էկոյեանը: Էկոյեան ընդհանրապէս ինք կը գրէ, կը բեմադրէ եւ կ'արտադրէ իր ֆիլմերը:

Ծրագրին պատասխանատուները որոշած են Յիսուսը ներկայացնել երկարահասակ, երկար մազերով եւ կապոյտ աչքերով դերասանի միջոցով: Եւ այսպէս Robert Powell ինքնաբերաբար դարձաւ Յիսուս:

Վերջերս, ֆիլմերու տարօրինակ երեւոյթ մը կայ, ուր չար կերպարը հերոսն է եւ ֆիլմին եւ գրեթէ կ'արդարացուին անոր վատ արարքները:

Լիբանանի մէջ, պատերազմական մթնոլորտէն անջատուիլը դժուար է: Բայց մանաւանդ վերջին քանի մը ամիսներուն՝ անհրաժեշտութիւն էր: Միջոցներէն մէկը արուեստն է:

Քիչերն են որ կրցած են cinema-ի միջոցով իրենց պատմութիւնները, ուղղակի, բացայայտ թէ անուղղակի, զգացական ձեւով, ներկայացնել եւ համայն աշխարհին հրամցնել:

23 հոկտեմբեր 2024-ին, Ֆրանսայի մէջ պիտի սկսի ցուցադրուիլ Monsieur Aznavour ֆիլմը, Շարլ Ազնաւուրի ծննդեան հարիւրամեակին առիթով:

Զարմանալի՞, ցաւալի՞ թէ՞ բնական երեւոյթ է, երբ լաւ մակարդի ֆիլմերու տէր աստղ մը յանկարծ սկսի դիւրին, ժամանցի համար ֆիլմեր խաղալ:

Maria ֆիլմը կը ներկայացնէ Callas-ի մեկուսացումի շրջանը` վերարտադրելով անոր կեանքին կարգ մը կարեւոր հանգրուանները:

Իսկապէսսկապէս ո՞վ է Thomas Jolly, ի՞նչ հիման վրայ հասաւ ողիմպիական խաղերու գեղարուեստական ղեկավարի պաշտօնին:

«Բոլոր գործերս մէկ կողմ, բայց Armenians of Lebanon-ը սրտիս մէջ տարբեր տեղ կը գրաւէ», կ'ըսէ Լապաքի: Նոյնիսկ հիմա, երբ նորէն դիտէ, չ'ուզեր բան մը փոխել»:

Հարցուցի թէ տակաւին աւելցնելիք ունի. պատասխանը եղաւ՝ «չեմ կրնար դադրիլ հայերու մասին խօսելէն, դուն պիտի ընդհատես զիս»:

2004-ին կը պատրաստէ Armenia, the Sleeping Beauty զբօսաշրջական վաւերագրականը,  իսկ 2006-ին, My name is Aram, ցեղասպանութենէն վերապրող Արամ Չոլաքեանի մասին:

Լիբանանահայ բոլոր թատերախումբերը սիրողաբար ճամբայ ելած են եւ սիրայօժար նուիրուած են իրենց առաքելութեան, բայց կը գործեն արհեստավարժօրէն:

Բոլորս մեր մանկութեան cartoon comic (animation) ֆիլմեր կը դիտէինք, որոնք մինչեւ օրս մեծ նշանակութիւն եւ արժէք ունին:

Յոյսով եմ, որ երկրորդ կիսամեակը եւս կ'ըլլայ բեղուն, որովհետեւ թատրոնը միշտ ներկայ պէտք է ըլլայ մեր կեանքին մէջ:

Այս տարի, 14 մայիսին, 77-րդ festival de Cannesի բացման հանդիսութեան ընթացքին, Palme d’Or d’Honneur-ով մեծարուեցաւ ամերիկացի դերասանուհի Meryl Streep-ը:

Storytelling-ի վրայ հիմնուած դասական ֆիլմը ընդհանրապէս կ'ըլլայ երկարատեւ (երկու ժամէն աւելի):

Ֆիլմաշխարհի մէջ յեղափոխութի՞ւն, ստեղծագործութի՞ւն, թէ՞ երեւակայութեան պակաս կայ:

Ինչպէս այլ մարզերու մէջ, այդպէս ալ Hollywoodի մէջ, վարձատրութեան խտրութիւն կայ կիներու եւ այրերու միջեւ:

Համազգայինի Լիբանանի «Գասպար Իփէկեան» թատերախումբի անդամ ըլլալէ ետք է որ լսեցի Մարտ 27-ի՝ «Թատրոնի Միջազգային Օր»ուան մասին:

Որովհետեւ տակաւին Օսքարի եղանակին մէջ կը գտնուինք, եկէք յիշենք ամենէն յատկանշական, տարբեր բնոյթի դէպքերը որոնք պատահած են տարիներու ընթացքին, եւ դարձած են հոսանք:

Խօսինք բարձրագոյն մրցանակ նկատուած «Oscarներուն» մասին. 96 տարիէ ի վեր գոյութիւն ունի եւ կը շարունակուի գրեթէ նոյն ձեւաչափով: