ԱԲՐԱՀԱՄ ՌՈԲՈՒՆԻ ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹԻՒՆՆԵՐ

ԷԼԵԳԻԱ

Կտոր ամպ` միջոց լոյսի – ուղեկից լուսնին, ինչպէ՞ս հրաժեշտ տալ հանդէսին այս հրաշագեղ…
Լոյսը կը բացուի` բոյրով շաղախուած անհոգութեան, յետմիջօրէին գարունքի խինդ ու բերկրանք, աշնանահունչ ինչո՞ւ կը յայտնուի թախիծ…

***

Տղերքից վերյուշ անցեալի` չմնաց պատշաճ…
Մահը ջնջեց այն անկեանք սրտերից…
Շունչ առնելու վայրկեան չլինի եւ թող, զենիթում` արեգակնային հրայրք անխռով… Խոտհաւաքի շրջանին այս համատարած…

***

Թիթե՞ռ, թէ՞ աստղեր. յայտնուած անկիւնին առաստաղի` փոշու վրայ սարդոստայնի… Ամռան անհոգ միջօրէի ժամը շուտով կը խփի, յուշից դէպի յոյզ – ճամփաբաժանին կամ փայլատակումի` աստղի այն երազահունչ, գուցէ իրական, սակայն` վերջինը…

***

Վերյուշն ինձ կրկին հեռուն կը տանի… Խոր աշուն, գիշեր լուսնալոյս… Նոյնը եւ այնտեղ, այլեւ ինչ-որ շունչ բանաստեղծական… Եւ պատառիկներ իրողութեան ու պատրանքի միջեւ…
Կարօտս` ոչ այս յուշը իրական, այլ` երազս կորսուած…

***

Խորքից դարերի անյատնում խորհուրդ, խոհե՜ր բացակայ – կը ցոլարձակեն վերատպութիւն Վան Դեյկի` հայեացքից զրահավառ զինուորի…
Պատառիկ թուղթ մի` ընկած յատակին կարծես հէնց այնպէս…

***

Ո՛չ առաջինն ես դու, ո՛չ էլ ես` վերջինը…
Ա՜, ժամանակին երգուած երգն այս…
Սիրատենչիկ օրերն ամռան մնացին ետեւ. թողած ոսկեայ հրապոյրը մարմնի, կամքի ուժը ի՞նչ…
Պա՞հ անրջանքի, թէ՞ իրական կեանքի խեղաթիւր պատկեր…

ԻՄԻՏԱՑԻԱՅ. – Ա.

Կը քայլեմ փութով այն Դիւթը դէպի, որ կը ձեռքի հեռուից…
Բայց մօտենալով կը յապաղի քայլքս անիրական ու դատարկ հայեացքից Նրա…
Գարնան արթնութեան ուրախ հրապոյր…
Սիրոյ վեհաշուք վսեմ Տաճարից…

ԻՄԻՏԱՑԻԱՅ. – Բ.

Կեանքը երկուսիս բերեց նոյն ճամբան… Մերթ կապելով մեր սրտերն իրար, մերթ դարձնելով բաժան…
Մէկս` առօրեայ հոգսերի տէրը, միւսս` սոսկապէս դարձած գեղութեան գերին…
Եւ ընդհանուր գծուած գուցէ ծերութեան ճանապարհն այս…

***

Գաւաթ` դատարկուած մինչեւ յատակը, որտեղ սոսկ մրուր… Պատկերքը նրանց, որ չսիրուեցին բնաւ…
Սէրը ինչ-որ տեղ կը ծնի գուցէ թէ ատելութիւն…
Ամռան տապ, դարձի ճամբայ, սէր անբիծ… Արահետ մի` տանող կրկին դէպի Կեանք…

***

Գծուած նախաշեմին գարնան պատկեր նորալուսնի, ուղեկից աստղափայլի ու պահի միջեւ, մտքեր ժողոված, ողջոյնի անտարբեր` անշտապ կը քայլեմ կացարանս դէպ, իսկ գուցէ այցելէի Այլուհո՞ւն…

***

Ամպերի մուտքից կը խամրի մի՞թէ փայլը Կապոյտի…
Տեսիլքը նրա կը յայտնուի մի պահ… Հիւսուած սրտի անմարմին խորհրդին` ինչպէս անուրջներիցս ժայթքած ցոլքերն հրավառ…
Անշարժ դիպուածից սոսկ ձեռքներս իրար…

***

Եւ աբսուրդի մէջ առկայծում սիրոյ… Բախտը երբեւէ ի՞նձ էլ կը ժպտայ…
Ընթացք ռիթմիկ` լուսամուտի ապակուն գծուած, անձրեւանոցների` մեծի ու փոքրի…
Կենսաբոյր հետքեր` անձրեւից գարնան…

***

Կէսգիշերն անց` կը ձգուի այցը… Մէկի յուզաշխարհը գրեթէ միւսին անտես, անհաղորդ…
Վարագոյրին պատշգամբի` շուշանազարդ…
Սրտերին մօտալուտ աշունքուայ թախիծ, կը գուշակի ոչ հեռուից երգը ծղրիդի…

***

Գետանցի պահ` դարձեալ նոյն ճամբան… Խոկումներում տուայտանք հոգու, ցնորք ու գիշեր…
Հապա էա՛կն այն, ում առջեւ մի պահ ոգի՞ն կ’ընկրկի, խօսի թող սի՞րտը…
Պահի այս ու գրի միջեւ` համակարգչի ստեղնաշար…

ԽՈՐՔԸ ԱՆՏԱՌԻ

Անձրեւի սաստկացում, դարձեալ մեղմացում` կը դարձնէր ճամբորդութիւնը խիստ ռոմանտիկ… Իսկ ընկերոջս խօսքը կը հնչէր կարծես խոստովանութեան յանգունակ մի բան` «կը սահի սաղարթը քիչ յետոյ յետոյքիս բացի վրայով»…

***

Ձգուէր գուցէ հարսիկների զրոյցը մտերմիկ, բայց յանկարծօրէն լքեցին իրար ասես թէ անսպառ հարցերից համակ…
Ամայացաւ ծաղկած կեռասենու ճիւղը…
Ի լրումն պատուհանիս` վառեցի սենեակիս լոյսը…

***

Գրկած ծնկներ, թեւս փարած թիկունքին, գգուանքներ ականջին կը շշնջամ հեշտանքի… Հիւսուած ներշնչանքին տողեր երախտիքի…
Սիրտը դարձրած աշխարհի կենտրոն` հրաշք Կայան մի` երկրիս վրայ…

***

Աղջիկն այդ` դպրոցական, կը տայ՞ իր սէրը, թե՞ կը մատնի հոգիս խանդի պատրանքին… Քմահաճ նման մտածումից զերծ կամ սկիզբ առած գուցէ այս ճանապարհը ձգուի ինչպէս որ կայ՞ ամայի…

***

Շիթե՞ր անձրեւի – մօտի՞վ բերկրանքի, թէ՞ արտասուքի անզուսպ կաթիլներ… Ժխոր փողոցի կամ դիտանոցից սրճարանի այս սկիզբ առած անանուն տեսիլը յոյսի…
Գիւղիս տանիքի տակ այն` կարօ՞տ Դարձիս…

***

«… Չկորցրի երազը աստղկայ գիշերին»…
Պահին ծագումի հունչը գարունքի զօրութեամբ քամու վերակերտած ողջ Անցումը յուզաշխարհիս, իրականի ու ապրումի զուգադիպո՞ւմ, ոգեկոչում բնութեան անուշագեղ Կանչից…

***

Թմբիրի մէջ անցկացրի տարիքս համակ…
Օրը մանրաքայլ կը բացուի գարունքի ծաղկունքաշատ, անընդհատ կրկնուող հեռախօսազանգը կը յիշեցնի ներկայութեանս կան ու չկան…
Մատներս կը փնտռեն միս ու արիւնը երազիս կորսուած…

***

Գարնան երեկոյ. անշտապ հէնց այնպէս կ’իջնեմ փողոցով, ներանձնականիս բեռան տակ հազիւ քայլելով, մինչդեռ կիսալուսինը, որ հպաւ հայեացքիս, կը սուրայ ճիւղերի արանքով անհամեմատ արագ…
Մէկ պատրանք – երկու տարբեր իրողութեան…

***

Գարնան երեկոյին նոյնքան թախիծ, որքան աշունքուայ… Ծղրիդի երգի տեղը գրաւած գորտի խմբերգը, հորիզոնի աղօտ վերջալոյսը համալրած էլեկտրականի դեղինը թախծահունչ…
Կեանքի ու մահուան տարբերութեան նշոյլ գրեթէ չկա…

***

Կը քայլեմ փողոցն ի վար մտախոհ մենակ… Լուսնի բարակ մանգաղը թեքուած ժխորին քաղաքի, խոհերս անթաքոյց դրուագէին վերյուշերը կեանքիս` ի մի բերուած սրճարանում… Երկմտանքս, արդեօ՛ք` կը սիրե՞մ կրկին…

ԱՆԴԱՐՁ

Յայտնուեց մի օր, բայց դարձաւ երազ… Թողած անբաժան թախիծը ու ինձ…
Ամռան շոգից անէացաւ ձեւումն այս…
Մեկնե՞մ գուցէ թէ…, դառնա՞մ նորէն` սրճարանը այն. թող ինքն էլ` չգիտենայ թէ ո՛ւմ համար…

***

Ամռան անփոփոխ ամէն մի վայրկեան յիշակերտում որպէս լուսապատկեր նայուածքի նրա կը տարրալուծուի խոկումներիս մէջ… Անյոյս լոյսերում ընկողմանած մայթերը փողոցի կը տանեն ինձ մօտակայ սրճարան, իրիկնահովին…

***

Անհուն թախիծս չթօթափի թող ո՛չ մի սփոփանք, Սէր-հրապոյրի մասին` խօսքն անգամ անիմաստ… Եւ աշնանահունչ այսօրը կարծես գորշութեան մատնուած, երեկոյ շուտով… Մառախուղ, բայց եւ` ամպրոպ ու անձրեւ…

***

Զբօսանքիս ատենին չոր ճիւղասայրերը այգուս մրգատու ծառերի կը ջարդոտէի` գոյատեւումը որոնց համարելով աւելորդ…
Հերթականին չհասած ձեռքս ընկրկեց… մերկ խշուրին փառահեղ բազմած ճպուռից…

***

Գիշերաժամին. խոտ ու սաղարթին իջած ճամբափոշու թանձր շղարշի ակնարկից մեկնարկած զրոյցը կ’ուղղորդէր խոկումը դէպի հանգրուան…
Երբեմնի Պատկառազդու Սրբավայրից, սակայն, անթաքոյց` ո՛չ մի տպաւորութիւն այսօր…

***

Խոհեր, որ մերթ կ’ընթանան առաջ ու կը դառնան ետ, հեռու մեծն անուրջներիցս երկնքից աստղեր ցած բերող` օրուայ յետմիջօրէին…
Բնաշխարհիս զուարթութեանը մաս կազմելու փոխարէն, կիսեցին կրծքիս տակ բոյն դրած «թախիծը ժպտադէմ»…

***

Թէ ո՛վ կը քայլի իրօք առջեւից դարի կամ ժամանակը կը տայ նախապատուութիւն, անշո՛ւշտ նրան կ’ընծայուի ապագայի պսակը դափնէ…
Գործաստեղծումի սին մտավարժանքից մնայ ինձ բաժին` ճնճղուկների զուարթ աղմուկը օրուայ այս ժամին…

***

Յորձանք փողոցի. կը գալարուեն մայթերն անրջային, բայց երեկոյին մօտ ագռաւների թռիչքն է, որ կը յիշեցնի աշնան մասին այս ու բնաշխարհիս… Որի ժպտացող վերջալոյսի տակ կը յայտնուի յոյսը` տարեմուտին ընդառաջ…

***

Տեղեկացայ. նախքան հանդէս գալն իր, կը ցոլայ լուսնագունդը զիլ դիմացն անցուորիս…
Աշնագեղ սաղարթների բացուածքներից լուսնացոլքը սփռելով երեւանեան յուշ երեկոյիս վրա… Մտքերից մի պահ կտրելով ի՛նձ էլ` պատճառելով թովանք…

***

Սենեակից փողոց, փողոցից սենեակ երեկոյին. անտարբեր աղմուկին, լուսնի հսկայ ափսէին` մաս-մաս վերամբառնող ետեւանց Մայր-օբելիսկի…
Բայց ո՛չ` ճակատագրին դէմ յանդիման վճռականութեանս – մարտահրաւէրներից բխած ժամանակին բնորոշ…

***

Քայլքս ընդհատուեց անոյշ յուշից նրա… Թաց սաղարթը բերելով շնչին. խենթ սիրահարը սօսու պտտան տերեւաթափոց-հանդէսի… Իսկ պուրակապան համերկրացիս` այսօր էլ կը ժողովէր սաղարթները յանուր պարարտաղբ որպէս…

***

Օրիորդ մի, որ կ’անցնէր նայուածքով հպանցիկ, կարդայ գուցէ կամ կռահի հայեացքիս մէջ պոռթկում ոգու` յոյզերին իր համարժէք… Ձմռան երեկոն նոյն անխօս` պարգեւի խոհերիս շունչ, նորէն` աղուորի՛ միջոցով…

***

Լինէի թռչուն, ճախրէի անլուր քաղաքի վրայ, թէկուզ ինչպէս այն հաւքերը բնիկ, ձմռան գորշ պատկերին իրիկնամուտի…
Անխոնջ լռութեամբ կը յայտնուեմ մերթ պատուհանի առաջ, մերթ կը դառնամ սենեակից խոհանոց` լարուած նեարդերով…

ՁՄՌԱՆ ԵՐԵԿՈՅ

Զրոյցի բռնուած մտերմիկ ընկերս ալեզարդ կը պատմէր, թէ ինչպէս գնեց հինգ սվիտեր միանգամից, բայց եւ տարակուսանքից շարունակելով կէսկատակ. Կը հերիքի՞ կեանքն իր, հինգն էլ` կրել անխտիր…
Մինչդեռ իրական – սպառեցինք ժամը երեկոյի ձմռան…

***

Մուտք մետրօ, ապա ելք. երեկոյին ընդելոյզ հրապոյր` ոմնի նայուածքի կուսական…
Մայթեր, փողոցի տօնական լոյսերի մէջ անկենդան… Ջերմ շունչ ստացած նորալուսնի ցոլանքից` երկնակամարից անպակաս` տարեմուտին այս սփոփիչ…

***

Քայլքս լուսնապատկերին զուգընթաց` յետանձրեւային ուշ երեկոյին… Թողած գիրը նշումներիս, ունկնդիրս` փողոցին շունչ պարգեւող, ականջ շոյող ձայնադարձումներին…
Տարեմուտին ընդառաջ ռէալութեան մէջ կը փորձեմ պատրանք չփնտռել…

***

Լռելեայն թիկնած լռութեանս վրայ, աչքս կիսախուփ, կ’ունկնդրեմ թէյնիկի թշշոցը ձմռան ծո՜վ գիշերին, տարեմուտին ընդառաջ…
Խոնջանքից բացի, խոկումներիս ո՛չինչ հասու չէ` ժամին այս…

***

Նորալուսնի փայլը փողոցն անցնելուս ատենին. վերջալոյսը դեռ չսպառած իրեն` կպահի կարծես առձայնոյթը երեկոն ազդարարող լուսազարդութեան հետ ետտօնական… Եւ նկատեցի, որ անխռով էին խոկումներս էլ…

***

Իջայ կենտրոն. տօնականութեան նշոյլ իսկ չկար, հրապարակ չմտայ, նոյն չգոյ փողոցները, երկու տեղ ձեւական տօնածառեր` մարդկանց սակաւաթւութեամբ…
Սա տարեմուտի տօների երկրորդ օրը: Վաղը մասնակցեմ նշանի՞ գուցէ…

***

Բնանկար ձմռան հրապոյր լռութեամբ համակ, տարեմուտեան օրերը թողնուած ետեւ, այլեւ հոգուն սփոփա՜նք չկայ…
Կածանը կը տանի դէպի աղբրակ անտառամիջեան, ուրկից քայլքն ինձ դարձեալ` սենեակս անուրջիս…

***

Խորիմաստ ընկալումը կեանքի` աքլորականչից մերժուած, նայուածքը սեւեռած մթան անյայտնի կէտին, կիսադէմը համակած աներեւակայելի ժպտով անրջային… Վայրկեան առ վայրկեան ցայգալոյսը կը մօտենայ զատկի կիրակիին…

***

Կ’արթնանայ բնաշխարհս շուտով ձմռան թմբիրից… Խոկումս նորէն անուրջիս թեւանցուկ կը քաղի ժպիտ գարնան զարթօնքից… Իսկ աստղաժպիտը` կէսգիշերն անց, աքլորականչին մօտ` յոյսի շող կը պարգեւի…

***

Չապրուի թէ որ ապրումը մի օր` եւ, բնական է, չյանձուի գրին… Մնա՛ էլի` ռիթմը փողոցին, խոկումին երեկոն կամ լուսնացոլքի տակ քայլքն իմ կ’ուղղուի դէպի հանգրուան…
Աւելի քան իրական կ’ընկալեմ աշխարհն այսօր…

***

«Թողնել լռութիւնը» – դարձած հանգանակ գրի ու պատկերի արուեստների իմ…
Թէ՛ մէկին, թէ՛ միւսին` աչքը կը տեսնի առանց տեսնելու, ունկը` առանց լսելու լուր կ’առնի…
Դրսում` շունչը ձմռան, ներսում` լռութիւնս…

***

Ցայգալոյսը` մէկ, միւս կողմից` լուսնափսէն հորիզոնին լայն, զարթուն եմ ես, որոշներն ու առնէտներ կարմրագիր զբօսայգու խորշերից ծլած…
Հաւքեր, որ խմբերգով իրենց կ’աւետեն կարծես սովորականի պէս լուսայգ. հեւքի միջից Ոստանի…

***

Մարտիմէկեան մթնշաղը քաղաքի փողոցների երթեւեկն ուղեկցող` սուլիչների կանչերով կ’ազդարարի գարունքի այս անգամուայ մեկնարկը…
Այլեւ յայտնութեամբ նորալուսնի թովչանքի, ակնկալիքով ի դէպ` նորովի՜ գարնան…

***

Լուսնափսէն մի պահ անճանա՜չ թուաց ինձ, քաղաքի լոյսերից լուսնացոլքով իր այլեւայլ կարծես… Խոհերիս ասես տրտմութիւն իջած, որ կը գծի աղերսներ անցեալիս դրուագների ու ներկայի պատկերի միջեւ…

***

Լուսնի բոլորակը կախուած ժխորին քաղաքի, մենութեան վրայ ոմանց սրտերի դրոշմած թախիծ… Միւս կողմից, խոկումներիս մէջ, բնաշխարհս կեռնեխների աշխոյժ մենասուլոցներով կ’ազդարարի գարնան զարթօնքը…

***

Փողոցի գլխավերեւ փայլը լիալուսնի… Խոկում ու թովչանք ինքնաբաղձ դրսեւորմամբ ագուցուած ձիւնաճերմակին մաս-մաս առկայծող բազմափայլ լոյսերի… Մութի յորձանուտից ժպտացող շողին գարունքի` հաղորդ կարծես մայթից մայթ թռչկոտող պչրուհին…

***

Բլուր թաղամասի. զբօսանք ուշ երեկոյի ստուերին, յաջող կայանումը մեքենայի իր` հրապոյրը ունկնդրուհուս հնչեղ ծիծաղը ետ քաշելու… Եւ կիսալուսնի ցոլքի տակ ակնառու, զոյգ սիլուետներիս չկայացած «հրաժեշտի համբոյրը»…

ՀԵՔԻԱԹ ԻՆՉՊԷՍ

Երազիս կրկին այցի եկաւ Նէ` դէմքով այլ մէկի, ներքուստ, սակայն, էակ` սրտին մօտ… Հարազատ տիպար. առօրէութեամբ իր, իսկ հոգու փայլը չխամրած չնչին իսկ` նո՛յնը կը մնայ:
Կը թուայ ամէն ինչ հեշտագին այնպէ՜ս…

***

Բնութիւնն ասես շունչ-մարմին առած կը յանդիմանի անցուորիս, յանձին անխոհեմութեանս` իմաստնութեան ու խորհրդի հանդէպ Մա՜յր-բնաշխարհիս…
Քայլքս կը տանի ինձ ցոլքերին իրիկնային, ուր կը փորձեմ չերազել` այլեւս…

Նկարիչ, քանդակագործ, բանաստեղծ. սկիզբը՝ Մեծ Թաղեր (Հադրութ, Արցախ):

Subscribe
Տեղեկացում
guest

0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x